Overige risico's

Hoewel de vijf risicocategorieën die op deze website worden gepresenteerd ¹ de meest urgente huidige bronnen van existentieel risico vertegenwoordigen, is het geenszins een uitgebreide lijst. Andere, meer speculatieve risico’s zijn gedocumenteerd, maar worden momenteel niet geacht significant bij te dragen aan het totale risico waarmee we worden geconfronteerd.

De meest besproken andere potentiële risicobron is die van nanotechnologie. In het algemeen is nanotechnologie een discipline van engineering en onderzoek naar structuren op atomaire en moleculaire schaal. Wanneer ze zijn gerangschikt in moleculair precieze structuren, kunnen materialen verbeterde eigenschappen aannemen, zoals extreme sterkte, die de mogelijkheden van hetzelfde materiaal in zijn gewone staat ver overtreffen.

Nanotechnologie werd in de jaren ’80 in de publieke belangstelling gebracht door ingenieur Eric Drexler en veroorzaakte grote bezorgdheid, omdat men dacht dat de potentieel fantastische mogelijkheden van nano-engineered producten de deur zouden kunnen openen naar ongelooflijke nieuwe destructieve krachten. De effecten van nanomaterialen op ecosystemen en de natuurlijke omgeving waren en zijn ook zorgwekkend als de productie en het gebruik van dergelijke materialen drastisch zou toenemen en zich zou verspreiden naar de wijdere omgeving.

De vooruitgang in het onderzoek naar nanotechnologie verliep echter langzamer dan verwacht en hoewel er nog steeds bezorgdheid bestaat, wordt niet verwacht dat dit een onmiddellijke dreiging vormt ².

Als je 100 jaar geleden een wetenschapper had gevraagd wat volgens hen de grootste bedreigingen voor de mensheid waren, wat zou hij dan antwoorden? De ontdekking van kernsplijting was nog bijna twee decennia weg, dus kernwapens zouden zeker niet zijn genoemd; evenmin het vooruitzicht van kunstmatige intelligentie, dat in 1956 voor het eerst zou worden besproken. Klimaatverandering zou pas een halve eeuw later in het debat komen, en het is daarom onwaarschijnlijk dat onze wetenschapper zich daar zorgen over zou maken. Daarom is het waarschijnlijk dat van de vier risicobronnen waarvan wordt voorspeld dat ze het meest bijdragen aan het totale existentiële risico waarmee we worden geconfronteerd, onze wetenschapper zich alleen bewust zou zijn van (of aannemelijk zou achten) van het risico op pandemieën ³.

Wat moeten we, gezien deze observatie, denken van de antwoorden die een wetenschapper nu op dezelfde vraag zou geven? Het lijkt naïef om te verwachten dat onze huidige wetenschappers de wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen die zich in de komende eeuw zullen voordoen kunnen voorzien op dezelfde manier als het onredelijk zou zijn om te verwachten dat onze wetenschapper uit de jaren twintig in staat zou zijn om de ontwikkeling van de waterstof te voorspellen. Bom.

Dit roept de vraag op: welke potentiële risicobronnen moeten nog worden ontwikkeld, of zijn ons anderszins niet bewust? Helaas is er geen eenvoudig antwoord op deze vraag, afgezien van ‘afwachten’. Dit vormt een enorme moeilijkheid voor het veld van onderzoek naar existentiële risico’s, aangezien het een fundamenteel beperkte tijdsbeperking biedt voor de tijd die we hebben om de problemen van een opkomende technologie aan te pakken. Aan de andere kant, hoewel we niet veel kunnen doen om de veiligheid te garanderen van technologieën of fenomenen waarvan we geen kennis hebben, kunnen we er toch naar streven om ervoor te zorgen dat wanneer we ons ervan bewust worden, we in een positie verkeren van waaruit we deze adequaat kunnen adresseren. Dit is de reden waarom veel onderzoekers voorstellen om instellingen en kaders te ontwikkelen en te bouwen die ons vermogen vergroten om te reageren op de bedreigingen waarmee we worden geconfronteerd.

Image: CSIRO